CO2-equivalent en klimaatactie: waarom is het belangrijk voor melkveehouders?
Klimaatverandering raakt ons allemaal en de landbouw vormt daarop geen uitzondering. Een belangrijk onderwerp in deze discussie is de parameter CO2-equivalent (CO2e), dat wil zeggen het kooldioxide-equivalent. Maar wat heeft dit te maken met al het werk dat wij als melkveehouders doen, en waarom is het voor ons zo relevant?
Klimaatverandering betekent dat de temperaturen op de aarde stijgen. Dat komt vooral door de broeikasgassen die wij mensen in de atmosfeer uitstoten. Deze gassen zijn verantwoordelijk voor het ontstaan van de opwarming van de aarde. In 1997 werd in het
Protocol van Kyoto
vastgelegd welke gassen als broeikasgassen worden beschouwd. Dit zijn koolstofdioxide (CO2), methaan (CH4) en lachgas (N2O)
Deze gassen hebben verschillende effecten op het klimaat. Sommige, zoals CO2, blijven honderden jaren in de atmosfeer, terwijl andere, zoals methaan, sneller verdwijnen maar in korte tijd veel schadelijker zijn.
Om deze effecten eerlijk te kunnen vergelijken, wordt gebruik gemaakt van het “
Global Warming Potential
” (GWP). Het GWP laat zien hoeveel broeikasgassen het klimaat in elke periode (20, 100 of 500 jaar) beïnvloeden. Op globaal niveau is 100 jaar (GWP100) de standaard. Bij deze methode wordt kooldioxide als referentiegas gebruikt met een factor van 1. Alle andere gassen worden ten opzichte van elkaar beoordeeld, d.w.z. uitgedrukt in koolstofequivalent. Methaan is bijvoorbeeld geclassificeerd als 21 keer schadelijker dan CO2. Dit betekent dat één ton uitgestoten methaan internationaal als 21 ton CO2-equivalenten wordt gerapporteerd. Deze vergelijking, die alle emissies in CO2e weergeeft, zal ons in staat stellen de totale klimaatimpact van de verschillende broeikasgassen beter te begrijpen en te beheren
Waarom zou ik als boer zuinig zijn op broeikasgassen?
Er zijn veel voordelen verbonden aan het zuinig omgaan met broeikasgassen. Ten eerste spelen boeren een belangrijke rol in de strijd tegen klimaatverandering. Door de uitstoot te verminderen, kunnen wij extreme weersomstandigheden zoals droogte, zware regenval of hitte helpen verzachten en voedsel van hoge kwaliteit blijven produceren.
Ten tweede betekent minder broeikasgassen vaak een efficiëntere landbouw. Methoden om methaan te reduceren kunnen bijvoorbeeld de voerbenutting verbeteren en zo de kosten verlagen. Daarnaast kunnen moderne technieken de bodemkwaliteit verbeteren, wat leidt tot betere opbrengsten op de lange termijn, of een lagere afgifte van lachgas realiseren door efficiëntere bemesting, terwijl ook de productiekosten van de producteenheid worden verlaagd. Ten derde vragen consumenten en politici steeds meer om duurzame producten. Veel consumenten kiezen steeds vaker voor duurzaam geproduceerde producten en ook de subsidies voor duurzame landbouw nemen toe. Dit betekent dat wie broeikasgassen terugdringt, zich beter kan positioneren op de markt.
Het is belangrijk om te vermelden dat het doel altijd is om de uitstoot van broeikasgassen per producteenheid te verminderen, omdat dit de enige manier is om veerkrachtige landbouwsystemen op de lange termijn te creëren
Hoe kunnen boeren bijdragen aan het verminderen van de CO2e-uitstoot?
Om de CO2e-uitstoot te verminderen, kunnen boeren verschillende strategieën toepassen. Een optie is om over te schakelen op duurzame landbouwmethoden, zoals vruchtwisseling en het gebruik van compost in plaats van chemische meststoffen, om zo de bodem gezonder en koolstofrijker te maken. Het verminderen van het gebruik van machines door minimale grondbewerking kan ook helpen om het energieverbruik te verminderen.
De integratie van agroforestry-systemen, waarbij bomen op landbouwgrond worden geplant, kan ook CO2 binden en tegelijkertijd de biodiversiteit bevorderen. Het gebruik van hernieuwbare energie, bijvoorbeeld door zonnepanelen op de boerderij, helpt ook om de operationele uitstoot te verminderen.
De reductie van methaan is vooral belangrijk voor melkveehouders. Melkkoeien produceren aanzienlijke hoeveelheden van dit broeikasgas. Maatregelen zoals geoptimaliseerd voeren, verbeterde stalsystemen, voersupplementen en geoptimaliseerd weidebeheer zijn daarom een belangrijke aanpak om de methaanuitstoot te verminderen.
Bovendien speelt het efficiënte gebruik van bedrijfsmiddelen zoals brandstof en meststoffen een doorslaggevende rol bij het verkleinen van de CO2e-voetafdruk. Ten slotte levert ook het
efficiënte gebruik van voedingsstoffen
, bijvoorbeeld door een nauwkeurig nutriëntenbeheer en het juiste gebruik van organische en minerale meststoffen, een belangrijke bijdrage aan het verminderen van emissies en het behoud van de bodemvruchtbaarheid op de lange termijn. Door het koppelen van bedrijfs- en perceelsgegevens via MSC en door bewust beheer en duurzame landbouwpraktijken, kunnen boeren een belangrijke bijdrage leveren aan het verminderen van de CO2e-uitstoot.
Al met is aantoonbaar dat het actieve gebruik van CO2e en de vermindering van broeikasgassen niet alleen dienen om het klimaat te beschermen, maar ook worden aangedreven door efficiëntiewinsten en zo potentieel economische voordelen kunnen bieden. Duurzame landbouw is de sleutel tot de toekomst en het bewust gebruik van CO2e is een belangrijke stap in deze richting.
Laatste blogs van het Milk Sustainability Center
Duurzaamheid omarmen: Ontdek de definitie en voordelen van duurzame praktijken in de melkveehouderij
CO2-equivalent en klimaatactie: waarom is het belangrijk voor melkveehouders?
